Komu podlega ta droga?

Kategorie dróg publicznych

Ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych^[3] dzieli drogi ze względu na ich funkcje w sieci drogowej na kategorie. Ponadto rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 20 lipca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych^[1] poszczególnym kategoriom przyporządkowano odpowiednie klasy. Podział ten przedstawia się następująco:

• Drogi krajowe – powinny posiadać standardowo klasę A, S lub GP (w trudnych warunkach dopuszcza się klasę G),
• Drogi wojewódzkie – powinny posiadać standardowo klasę G (dopuszcza się klasę GP, a w trudnych warunkach klasę Z),
• Drogi powiatowe – powinny posiadać standardowo klasę Z (dopuszcza się klasę GP lub G, a w trudnych warunkach klasę L),
• Drogi gminne – powinny posiadać standardowo klasę L lub D (dopuszcza się klasę GP, G lub Z).

Ulice leżące w ciągu wyżej wymienionych dróg należą do tej samej kategorii co te drogi. Drogi krajowe stanowią własność Skarbu Państwa, a drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu: województwa, powiatu lub gminy.

Drogi krajowe w Polsce

Od 1 kwietnia 2002 system dróg krajowych w Polsce podlega Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Wyjątkiem są miasta na prawach powiatu, na terenie których znajdujące się drogi krajowe (oprócz autostrad i dróg ekspresowych) są zarządzane przez samorząd miejski (prezydentów miast). Obecna numeracja ewidencyjna dróg krajowych obowiązuje – z drobnymi zmianami – od 9 maja 2001. Polskie drogi krajowe numeruje się białymi cyframi na czerwonym tle (znak E-15a). Drogowskazy na drogach krajowych (oprócz autostrad) mają zielone tło. Od 1 stycznia 2020 na terenie Polski funkcjonuje 96 dróg krajowych, o numerach 1 – 68 oraz 70 – 97. Najdłuższą z nich jest droga nr 8 (relacji Kudowa-Zdrój – Raczki) licząca 804 km, zaś najkrótszą – droga nr 96 mierząca 1,5 km. Przed 2014 r. najkrótszą drogą krajową była droga nr 85 o długości 4,774 km.

Drogi o przebiegu zbliżonym do południkowego mają co do zasady numery nieparzyste, a drogi o przebiegu równoleżnikowym – parzyste. Najważniejsze szlaki tranzytowe otrzymują najniższe numery (np. drogi 1 i 2, krzyżujące się w centrum kraju). Autostrady i drogi ekspresowe budowane są równolegle do najważniejszych dróg krajowych, a w celu uniknięcia nieporozumień dotychczasowy numer drogi krajowej otrzymuje autostrada lub droga ekspresowa (poprzedzony literą A lub S), natomiast pierwotna droga krajowa:

• zachowuje kategorię drogi krajowej, lecz otrzymuje nowy numer ewidencyjny zwiększony o 90 w stosunku do wcześniejszego numeru ewidencyjnego (dzieje się tak w przypadku, gdy nowo wybudowana autostrada jest płatna, a droga krajowa stanowi bezpłatną drogę alternatywną),
• otrzymuje nową kategorię – drogi wojewódzkiej (wcześniej drogi gminnej) i nowy numer ewidencyjny właściwy dla tej kategorii.

Drogom krajowym w Polsce nadaje się jedną z trzech możliwych klas: A (autostrada), S (droga ekspresowa) lub GP (droga główna ruchu przyspieszonego).

Drogi powiatowe

Droga powiatowa (w skrócie DP) – jedna z czterech kategorii dróg publicznych w Polsce, stanowiąca własność właściwego samorządu powiatowego.

Do dróg powiatowych zalicza się drogi stanowiące połączenia miast będących siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin między sobą. Zaliczenie do kategorii dróg powiatowych oraz ustalenie ich przebiegu następuje w drodze uchwały rady powiatu w porozumieniu z zarządem województwa, po zasięgnięciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin, na obszarzach których przebiega droga, oraz zarządów sąsiednich powiatów^[1].

Drogom powiatowym w Polsce nadaje się jedną z trzech możliwych klas: GP, G lub Z.

Każda droga powiatowa w Polsce posiada indywidualny numer ewidencyjny, składający się z czterech cyfr i jednej litery, stanowiącej wyróżnik województwa, na terenie którego przebiega dana droga

Droga gminna

Droga gminna (w skrócie DG) – jedna z czterech kategorii dróg publicznych w Polsce, stanowiąca własność właściwego samorządu gminnego.

Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii (tj. dróg powiatowych, dróg wojewódzkich i dróg krajowych), stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych [definicja na podstawie art. 7 ustawy z dnia 20 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)]. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy, po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie zarządu powiatu, a ustalenie przebiegu dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy.

Zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 988) oraz rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz.U. z 2003 r. nr 177, poz. 1729), organem zarządzającym ruchem na drogach gminnych jest starosta, a organem sprawującym nadzór nad zarządzaniem ruchem – wojewoda, z wyjątkiem dróg położonych w granicach administracyjnych miast na prawach powiatu, gdzie zarządcą ruchu na wszystkich drogach publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, jest prezydent miasta.

Drogom gminnym w Polsce nadaje się jedną z pięciu możliwych klas: GP, G, Z, L, lub D.

Każda droga gminna w Polsce posiada indywidualny numer ewidencyjny, składający się z sześciu cyfr i jednej litery, stanowiącej wyróżnik województwa, na terenie którego przebiega dana droga.

Zarządcy dróg w Polsce

Dzięki ustawie o drogach publicznych wiemy, że zarządcą dróg krajowych (w tym dróg szybkiego ruchu, czyli ekspresowych i autostrad) jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, dróg wojewódzkich zarządy poszczególnych województw, dróg powiatowych zarządy powiatów, a wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast odpowiedzialni są za drogi gminne.

Wyjątkiem są drogi w granicach miast na prawach powiatu. Za wszystkie drogi publiczne (z wyjątkiem autostrad (A) i dróg ekspresowych (S)) leżące w granicach miasta na prawach powiatu odpowiada prezydent tego miasta.

Odległość obiektów budowlanych od zewnętrznej krawędzi jezdni